Otyłość jako choroba cywilizacyjna XXI wieku

W USA prawie dwie trzecie populacji posiada za dużą masę ciała. W latach 2017-2018 ponad 38% mieszkańców zostało sklasyfikowanych jako otyłych, a 30% jako osoby z nadwagą¹. W Polsce co czwarty obywatel jest już otyły². W związku z tym za jedną z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych uznaje się właśnie otyłość. Jakie są jej konsekwencje? Co ją powoduje?

Otyłość – główne przyczyny

Otyłość jest określana jako plaga cywilizacyjna w krajach wysokorozwiniętych. Dotyka coraz większej części populacji. Za rozwój choroby odpowiedzialnych jest wiele czynników. Wśród najczęstszych przyczyn otyłości wymienia się:

• predyspozycje genetyczne – występowanie poszczególnych wariantów genu FTO obserwowanego u osób otyłych, może przyczyniać się do szybszego przybierania na wadze³
• Czynniki środowiskowe – łatwa dostępność do taniej i wysokoprzetworzonej żywności
• Mała aktywność fizyczna
• Stres
• Zaburzenia hormonalne
• Choroby genetyczne, m.in. Zespół Pradera -Willego

Otyłość – powikłania i konsekwencje

Otyłość jest poważną chorobą, negatywnie oddziałującą na zdrowie człowieka. Często przyczynia się ona do rozwoju innych schorzeń tj. choroby wieńcowej, cukrzycy typu 2 oraz nadciśnienia. Ponadto niekorzystnie wpływa ona na układ hormonalny (może powodować trudności z zajściem w ciążę) oraz oddechowy. Osoby otyłe często mają zdecydowanie słabszą wydolność niż osoby ze standardową masą ciała. Ponadto nadmierna waga może prowadzić także do depresji oraz ograniczenia kontaktów towarzyskich, a nawet całkowitego wycofania się z życia społecznego.

Otyłość – a zależność między czynnikami psychologicznymi

Otyłość często bywa odbierana jako oznaka braku silnej woli. Jednak coraz częściej zwraca się uwagę nie tylko na fizyczne, ale i psychiczne czynniki nadmiernego przybierania na wadze⁴. Osoby ze skłonnością do tycia często w nieprawidłowy sposób reagują na stres. Wobec tego zdarza się, iż nieumiejętność radzenia sobie z emocjami rekompensują sobie poprzez jedzenie niewspółmiernej do ich zapotrzebowania ilości pożywienia. Ponadto przyzwyczajenia z dzieciństwa, np. nagradzanie przez rodziców słodką przekąską, również mogą wpływać na przyszłą otyłość u danej osoby.

Bibliografia:

1. https://www.niddk.nih.gov/health-information/health-statistics/overweight-obesity
2. https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/otylosc-choroba-wagi-ciezkiej,7355.html
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2668859/
4. https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/48301